گزارش مهر به بهانه روز جهانی غذا؛
غذای سالم در سفره ایرانیها
آروما: ایمنی و سلامت غذا، از اهمیت ویژه ای در ارتقای سطح سلامت جوامع برخوردار است؛ بطوریکه سهم زیادی از بیماریهای خطرناک و واگیر، با نوع تغذیه افراد ارتباط دارد.
به گزارش آروما به نقل از مهر، روز جهانی ایمنی غذا هر سال در هفتم ژوئن مقارن با ۱۸ خرداد ۱۴۰۳ برگزار می گردد و شعار امسال، «ایمنی مواد غذایی: آمادگی برای موارد غیرمنتظره» نامگذاری شده است. ایمنی غذا یک عنصر اساسی سلامت عمومی و امنیت غذایی جهانی است. غذای ناایمن حاوی باکتری ها، ویروس ها، انگل ها یا مواد شیمیایی مضر می تواند سبب ایجاد بیش از ۲۵۰ بیماری شود. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، تخمین زده می شود که سالانه ۶۰۰ میلیون نفر بعد از خوردن غذای آلوده بیمار می شوند که این امر با مرگ ۴۲۰ هزار نفر از آنها همراه می باشد. هر سال در جهت افزایش آگاهی در مورد اهمیت ایمنی مواد غذایی و ترویج اقدامات لازم برای پیشگیری، شناسایی و مدیریت خطرات ناشی از غذا، در هفتم ژوئن برگزار می گردد. این روز که توسط سازمان ملل متحد برای افزایش آگاهی در مورد اهمیت آداب و ایمنی غذا در تمام مراحل زنجیره غذایی تعیین شده است، نقش مهم ایمنی غذا را در حصول اطمینان از دسترسی همه به غذای ایمن، مغذی و کافی برجسته می کند. غذا قبل از قرار گرفتن در اختیار مصرف کننده، زنجیره ای طولانی از توزیع را طی فرآیندهایی هم چون برداشت، پردازش، ذخیره سازی، توزیع و آماده سازی می پیماید. در طول این زنجیره طولانی احتمال آلودگی مواد غذایی بالایی وجود دارد، بدین سبب رویداد روز جهانی ایمنی غذا خیلی مهم است. تاریخچه روز جهانی ایمنی مواد غذایی روز جهانی ایمنی غذا در دسامبر ۲۰۱۸ توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد و بدنبال پیشنهاد مشترک سازمان خواربار و کشاورزی (FAO) و سازمان جهانی بهداشت (WHO) تعیین و نخستین مراسم آن در هفتم ژوئن ۲۰۱۹ برگزار گردید. این روز برای تاکید بر ضرورت ایمنی مواد غذایی در دستیابی به اهداف توسعه پایدار خصوصاً اهداف در رابطه با سلامت، گرسنگی و کشاورزی پایدار بوجود آمده است. سازمان ها و آژانس های تنظیم کننده مواد غذایی با وضع قوانین، مدیریت و کنترل جریان اقدامات ایمنی مواد غذایی را آسان تر می کنند. نهادهایی مانند سازمان جهانی بهداشت (WHO)، سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد (FAO، تأسیس شانزدهم اکتبر ۱۹۴۵) و سازمان غذا و دارو (FDA) برای اداره فرآیندها و قوانین ایمنی مواد غذایی تأسیس شدند. روش مدیریت، پردازش و توزیع مواد غذایی، تا حد زیادی در راستای تضمین غذای ایمن تر و سلامتی بیشتر در سراسر دنیا است و روز جهانی ایمنی غذا توسط سازمان ملل متحد بمنظور افزایش آگاهی در مورد اقدامات ایمنی مواد غذایی توسط این سازمان ها بوجود آمده است. شعار روز جهانی ایمنی غذا ۲۰۲۴ روز جهانی ایمنی غذا هر سال با موضوع خاصی برگزار می گردد که فعالیت ها و کمپین های جهانی این روز را هدایت و مسئولیت مشترک بین دولت ها، تولیدکنندگان و مصرف کنندگان را برای تضمین ایمنی مواد غذایی برجسته می کند. شعار روز جهانی ایمنی غذا در سال ۲۰۲۴ «ایمنی مواد غذایی: آمادگی برای موارد غیرمنتظره» است که طبق گفته سازمان جهانی بهداشت، بر اهمیت آمادگی برای حوادث ایمنی غذایی، صرف نظر از میزان خفیف یا شدید بودن آنها تاکید می کند. اقدامات نظارتی سازمان غذا و دارو سلامت مواد غذایی و آشامیدنی، نقش مهمی در ارتقای سطح سلامت جامعه دارد و می توان چنین تفسیر کرد که غذای ناسالم و آلوده؛ علاوه بر این که منجر به تهدید سلامت احاد جامعه می شود؛ خسارات سنگینی به نظام سلامت کشور تحمیل می کند. بنابراین، هر قدر که سفره ما از انواع غذاهای سالم و ایمن برخوردار باشد؛ به همان اندازه می تواند بر سلامت جامعه و کاهش هزینه های سلامت تأثیرگذار باشد. عبدالعظیم بهفر سرپرست اداره کل فرآورده های خوراکی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو، ضمن اشاره به اقدامات قانونی سازمان غذا و دارو در عرصه نظارت بر محصولات غذایی، اظهار داشت: نظارت ها بر واحدهای تولیدی غذایی و آشامیدنی و محموله های وارداتی شامل ماده اولیه و فرآورده نهایی با دقت دنبال می شود. وی ادامه داد: طی سال قبل به ۴۸۸۴ مورد شکایت در عرصه فرآورده های غذایی رسیدگی شده بود و از مجموع نظارت های صورت گرفته در این عرصه حدود ۵۱۰۰ مورد از واحدهای متخلف به مراجع قضائی معرفی گشتند. بهفر خاطرنشان کرد: برمبنای نظارت های سازمان غذا و دارو ۲۶۶ واحد تولیدی بدون مجوز پارسال شناسایی و بیش از ۱۷۰ هزار قلم کالای قاچاق کشف شد. وی ضمن اشاره به شناسایی ۱۴۸ هزار قلم محصول بدون مجوز و تقلبی نیز اظهار داشت: حدود ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار کیلوگرم محموله های غذایی و آشامیدنی که نامنطبق با ضوابط بودند، طی سال قبل امحا شده است. بهفر اضافه کرد: دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور بازوهای اجرائی معاونت غذا و دارو هستند که در هر یک از این دانشگاه ها این معاونت مستقر بوده و نسبت به بررسی و بازرسی مراکز عمده توزیع فرآورده های سلامت محور اقدام می کنند. وی افزود: در صورت مشاهده تولید بدون مجوز یا واردات فاقد آن بعد از توقیف محصول یا کالا، صاحب آن نیز به مراجع قضائی معرفی و تا حصول نتیجه، پرونده پیگیری می شود. نظارت بر کارگاه های سنتی بهفر همین طور درباب نظارت بر کارگاه های کوچک که تعدادشان در کشور هم رو به افزایش است، اضافه کرد: کارگاه های سنتی دارای شناسه نظارت کارگاهی هستند که کالاهای خودشان را به لابراتوار های مورد تأیید سازمان غذا و دارو ارائه می دهند و چون فعالیت قانونی دارند در نظارت های ما رصد می شوند و با لحاظ شرایط قابل اعتماد مردم هستند. وی با اشاره به اینکه تشویق واحدهای تولیدی غذا به تولید فراورده های غذایی سالم تر و بالاتر از حد معیار نشان دهنده تمرکز ویژه ما به تامین سلامت و ایمنی مصرف کنندگان است، اظهار داشت: به بدین منظور حکومت ها در تمامی جهان با دقت بیشتر و با فیلترهای دقیق تری موضوع بهداشت مواد غذایی را به عنوان شاخص بهداشتی مهم در کشورهای مختلف پیگیری می کنند. بهفر اضافه کرد: بهداشت مواد غذایی دارای یک دامنه و محدوده وسیع است، در حالیکه قبلاً این دامنه را از مزرعه تا قاشق تعریف می کردند، اخیراً با عنایت به پیشرفت های علمی بهداشت مواد غذایی، این دامنه از حد ژن و تولیدات مواد اولیه گیاهی و دامی تا حد سلول در مصرف کنندگان پیش رفته و دامنه وسیعی را تعریف می کند. وی ضمن اشاره به وظیفه کنترل محصولات در سطح تولید، اضافه کرد: علاوه بر نظارت ها در سطح تولید، محصولات در سطح عرضه نیز کنترل می شوند و بازدیدهای دوره ای و ناگهانی هم از واحدهای تولیدی مواد غذایی در سطح کشور صورت می گیرد. بگفته بهفر، حوزه نظارت بر فراورده های غذایی در یک شبکه تعریف شده که دانشگاه های علوم پزشکی در آن حضور فعال دارند و به عنوان یک بازوی اجرائی، نظارت بر تولید و توزیع غذا را انجام می دهند. واقعیت های تبلیغات محصولات غذایی و خوراکی سرپرست اداره کل فرآورده های خوراکی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو، در واکنش به تبلیغات اغراق آمیز تعدادی از محصولات غذایی و خوراکی در رسانه ملی، عنوان کرد: قوانین منع تبلیغات کالاهای لطمه رسان به سلامت به مانند "حروف والی" در زبان عربی هستند که گرچه نوشته می شوند اما خوانده نمی شوند. لذا، به رغم این که قانون منع تبلیغات کالاهای لطمه رسان در رسانه ملی مصوب است و هر ساله کالاهای لطمه رسان و بدون مجوز اعلام می شوند اما اجرای جدی این قانون در محاق قرار می گیرد و شوربختانه شاهد جلوه نمایی دشمنان سلامتی در رسانه ها هستیم. وی ادامه داد: عدول از این قانون هم به روش های مختلف صورت می گیرد و ادعاهای غیر واقعی یا اغراق در معرفی محصول پاشنه آشیل خیلی از تبلیغات است، گاهی عنوان عوض می شود، گاهی با ایما و اشاره محصول را تبلیغ می کنند که البته در پشت این اقدامات یک ترس از قانون مشاهده می شود؛ اما با تساهل و مداراهای اخیر تعدادی از شرکتها و نشان های تجاری با چراغ سبز رسانه ملی در چشم قوانین زُل می زنند و آشکارا و مستقیم مخاطب را به مصرف محصولات لطمه رسان به سلامت دعوت می کنند. بهفر در همین ارتباط به برگزاری جلسات مشترک با مسؤولان رسانه ملی اشاره نمود و اظهار داشت: در جلساتی که با مسئولان رسانه ملی برگزار کرده ایم مهم ترین دلیل مدارا با تخلفات تبلیغات کالاهای لطمه رسان به سلامت را کم بودن بودجه و ضرورت اکتساب منابع مالی برای بقا و استمرار فعالیت ها عنوان می کنند که صحت سنجی این مورد کار ارگان های بودجه ای است، اما آن چه اظهر من الشمس است، این که «هدف نمی تواند توجیه گر وسیله باشد»؛ شیوع بیماری های مختلفی مثل سرطان حتما با مؤلفه غذاهای مضر مماس است و حتما تغذیه غیر سالم در بسط سبک زندگی اشتباه تأثیرگذار است. وی ادامه داد: طبیعتاً یکی از مهم ترین ناظران در کنار ارگان های دیگر، سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت است و ما ملزم به برخورد سلبی و حتی قضائی با کسانی هستیم که با تخطی از قوانین سلامت، جامعه را تهدید می کنند؛ اما فرد فرد جامعه نیز باید نسبت به سلامت خود حساس باشد و دست از مطالبه گری به انحا مختلف بر ندارد. سرپرست اداره کل فراورده های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو، در واکنش به برخی ادعاهای نادرست در تبلیغات محصولات غذایی، تصریح کرد: در عرصه تبلیغات محصولات غذایی گاهی اوقات ادعاهای نادرست و خلاف واقع مطرح می شود که تعدادی از آنها اصولاً موضوعیت ندارد؛ بطورمثال درج عنوان بدون کلسترول روی روغن های نباتی نیز از این دسته تبلیغات محسوب می شود؛ چونکه روغن های نباتی در اصل فاقد کلسترول بوده و تنها در روغن های حیوانی وجود دارد. بهفر اظهار داشت: درج عنوان بدون افزودنی روی شیرهای استریل نیز از این دست تبلیغات است، چونکه شیرهای استریل نیازی به افزودنی یا نگهدارنده ندارند، چون داخل آن میکروبی وجود ندارد. وی ادامه داد: به هر حال خیلی از اسنک ها، روغن ها، انواع سُس، آب میوه ها و نوشیدنی هایی که بطور مستقیم یا غیر مستقیم، محصول یا شرکت و برند را تبلیغ می کنند غیر قانونی هستند و نباید در رسانه ملی یا هر رسانه دیگر تبلیغات داشته باشد. سرپرست اداره کل فراورده های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو اظهار داشت: یکی از مباحثی که در تبلیغات کالاهای لطمه رسان وجود دارد و برخی آنرا به عنوان یک چالش به حساب می آورد کلی بودن دستورالعمل تبلیغات است که شاید بهتر باشد ارگان های در رابطه با این مورد دستورالعمل را با فاکتورهای کمی قابل سنجش و اندازه گیری بروز رسانی کنند و دستورالعمل جدید را با جدیدت عملیاتی کنند بهفر اضافه کرد: شورای سیاستگذاری سلامت صدا و سیما هم به عنوان فصل مشترکی در پیشبرد اهداف سلامت محور، می تواند در احیای اجرای قانون منع تبلیغات محصولات لطمه رسان به سلامت در رسانه ملی نقش ایفا کند و ما هم آمادگی داریم تمامی امکانات خود در راستای اشاعه فرهنگ سلامت را در اختیار نهاد مهم اطلاع رسانی و فرهنگ سازی کشور قرار دهیم.
منبع: آروما
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب