سالمندان نباید درهم خوری کنند

به گزارش آروما به نقل از مهر، بابک دانش فرد، با اشاره به اینکه بازه های زمانی ۳۰ سال اول را دوران رشد و نمو، ۳۰ تا ۴۰ سال دوران جوانی و ۴۰ تا ۶۰ سال را دوره میانسالی و بعد از ۶۰ سالگی را دوره کهنسالی در نظر می گیریم، گفت: از دوران میانسالی به بعد یعنی سن ۴۰ سال به بالا افت حرارت بدن اتفاق می افتد یعنی حرارت پایه بدن کاهش پیدا می کند که در منابع طب ایرانی به آن حرارت غریزی گفته می شود؛ اگر بخواهیم ساده و قابل درک عنوان نماییم همان افت حرارت پایه بدن یا متابولیسم بدن است که منجر به کاهش توان و نیروی اعضا و دستگاههای مختلف بدن می شود و از میان سالی شروع و تا ۶۰ سالگی بروز آن فاحش تر و علائمش بارزتر می شود و شرایطی را برای فرد به وجود می آورد که لازم است عزیزان سالمند با توجه به این مساله یکسری نکات و تدابیر را بیشتر رعایت نمایند. یکسری موارد هم سفارش های عمومی است که همه افراد بایستی به آنها توجه داشته باشند اما در مورد سالمندان اهمیت آن بیشتر است به ویژه نکاتی در مورد بیماریهای دستگاه گوارش و تدابیری که مختص این بازه سنی است. وی افزود: از دیدگاه طب ایرانی و حکمای بزرگ همچون ابن سینا علم حفظ الصحه یا دانش نگاهداشت تندرستی مقدم بر هر کار دیگری است، حتی در عرصه درمان هم اول از همه به اصول پیشگیری و اصلاح سبک زندگی و مخصوصاً تغذیه می پردازیم و بعد از آن مراتب مختلف درمان طی می شود یعنی حفظ سلامتی هم هدف است و هم وسیله درمان. این اصول که به سته ضروریه معروف است شامل وضعیت هوا، خوردنی ها و آشامیدنی ها، خواب و بیداری، ورزش و تحرک بدن، وضعیت روحی و روانی و بحث ورود و خروج مواد یا احتباس و استفراغ می شود که هرکدام مباحث مختلفی دارد و اصول مشترکی است برای حفظ سلامتی همه افراد. دانشفرد با اشاره به اینکه اولین و مهم ترین بخش سبک زندگی تحرک است، گفت: به جهت اینکه عملکرد همه اعضای بدن در حالت طبیعی خود باشد و سلامت اعضای بدن حفظ شود باید همه افراد به این اصل توجه داشته باشند. حتی سالمندان هم از این قضیه مستثنی نیستند اما انتظار و توقعی که از این گروه سنی داریم همانند جوانان و حتی میانسالان نیست. وی ادامه داد: نکته مهم با توجه به شرایط این گروه سنی این است که ورزش آنها در فواصل زمانی مختلف روز صورت گیرد و یک حرکت بدنی معتدلی را داشته باشند. یکی از رایج ترین سفارش هایی که میتوان به این گروه سنی کرد پیاده روی ملایم است به ویژه برای کسانی که محدودیت های حرکتی دارند این گروه می توانند در فواصل زمانی ۵ الی ۱۰ دقیقه ای در طول روز ورزش کنند تا مشکلی برایشان ایجاد نشود و سفارش ما این است که افرادی که محدودیت حرکتی دارند به هر صورتی که برایشان مقدور است حتی در حالت نشسته یا دراز کشیده حرکات کششی را انجام دهند تا حرارت مختصری در بدنشان ایجاد شود این خیلی به سلامت بدنشان کمک می نماید. این متخصص طب ایرانی افزود: سالمندان اگر به جهت مشکلاتی همچون ضعف قوای بدنی و دردهای مفصلی که به اقتضای سن به آن گرفتار می شوند تحرکشان کم شود، بیش از سایر گروه های سنی به بیماریهای گوارشی همچون سوءهاضمه و یبوست مبتلا می شوند چون که افت حرارتی که بصورت طبیعی و تدریجی با بالا رفتن سن اتفاق می افتد با کم شدن تحرک بدنی تشدید می شود به جهت اینکه از نظر مزاجی سالمندان مزاج سرد و خشکی دارند که با یکسری رطوبت های اضافه در دستگاه گوارش و قسمت های مختلف بدن همراه می باشد و علت اصلی این مساله هم نقصان حرارت در دستگاه گوارش است. دانش فرد با اشاره به این نکته که قبل از این که بدانیم چه چیزهایی می توانیم بخوریم و چه چیزهایی نباید بخوریم بحث چگونگی اهمیت دارد، یعنی رفتار ما در اصلاح تغذیه و رژیم غذایی چگونه است، بیان نمود: یکسری نکات کلیدی و در عین حال پیش پا افتاده وجود دارد که در بسیاری مواقع رعایت نمی گردد. در این خصوص به دو نکته مهم باید دقت نماییم، اول اینکه موقع غذا خوردن باید در کمال آرامش غذا را به خوبی و به دور از عجله و استرس و هیجانات روحی و روانی بجویم و هواسمان به غذا باشد نه اینکه در حین غذا خوردن مشغول کارهای دیگری باشیم چراکه در پروسه جذب غذا اثر منفی می گذارد و در سالمندان که مشکلات دندانی هم دارند تأثیرات منفی آن بیشتر است. نکته دوم پرهیز از درهم خوری است، یکی از اشکالات رایج ما سفره های رنگین است، اینکه همراه غذا نوشیدنی و سالادهای مختلف و دسرهای رنگارنگ مصرف می شود و سبب ایجاد نقص در هضم غذا می شود که خود زمینه ساز بیماریهای دیگر است و به جهت افت حرارت بدن سالمندان مشکلات بیشتری برایشان به وجود می آورد به این جهت بصورت کلی در سالمندان از نیم ساعت قبل تا یک ساعت بعد از غذا حتی الامکان از خوردن نوشیدنی ها، سالاد، دسر و…، پرهیز شود. این متخصص طب ایرانی اضافه کرد: خود سالمندان هم در بسیاری موارد اذعان می کنند که ما با درهم خوری گرفتار مشکل می شویم به این جهت این گروه باید بیش از بقیه رعایت نمایند. علاوه بر این یک نکته هم هست که بیشتر مختص سالمندان است اینکه به جهت ضعف دستگاه گوارش باید وعده های غذایی تقسیم شود و حجم غذا در هر وعده کاهش پیدا کند و در عین حال کیفیت غذا بالا باشد. ما به بعضی مقاطع سنی گاهی سفارش می نماییم که مدتی نهار را حذف نمایند یا سبک مصرف کنند اما به جهت ضعف قوای جسمی سالمندان نمی توانیم این سفارش را به آنها داشته باشیم اما وعده های غذایی که حجم سنگینی دارند مناسب آنها نیست. دانش فرد در اختتام گفت: بصورت کلی خوردن فست فود برای همه افراد به خصوص سالمندان ممنوع می باشد اما در عوض بسیاری از انواع آبگوشت ها برایشان مفید می باشد البته با ادویه کم و همین طور تعدادی از سوپ ها مثل سوپ برنج و جو که با گوشت جوجه و کبک و گوشت های سبک پخته باشد مفید می باشد. افراط در ادویه برای سالمندان مشکل آفرین است برخی از مواد غذایی همچون سیر و پیاز و زنجبیل در طب ایرانی به دارو نزدیک هستند و مصرفشان به ویژه بصورت خام سفارش نمی شود و در سالمندان ایجاد مشکل می کند، سفارش می شود از اینگونه مواد غذایی بصورت معتدل در غذاها استفاده گردد. در صورتی که مشکل نفخ دارند غیر از عمل به سفارش ها، استفاده از زیره سبز در غذا و بعد غذا سفارش می شود.