تجارت جان در روز روشن؛
جرمی به نام اختلال در نظام توزیع دارو، نحوه تامین داروهای ناصرخسرو
به گزارش آروما به دنبال انتشار اخباری در خصوص وجود فسادی سازمان یافته در حوزه داروییِ كشور و توزیع داروهای سوبسیددار در بازار آزاد، مدیركل دفتر حقوقی، بازرسی و پاسخگویی به شكایات سازمان غذا و دارو درباره چگونگی ورود داروها به بازار سیاه، امكان انحصار دارویی خاص در یك داروخانه، نحوه نظارت بر شركت های واردكننده دارو و... توضیح داد.
دكتر شهریار اسلامی تبار در گفتگو با ایسنا، با اشاره به حواشی مطرح در زمینه فساد در حوزه دارو، وضعیت تامین و عرضه آن و...، اظهار داشت: باید توجه كرد كه در كشور ۱۲۰۰۰ داروخانه وجود دارد كه از این تعداد ۱۰۰۰ داروخانه بیمارستانی هستند و ۱۱ هزار داروخانه هم آزاد شهری محسوب می شوند. در حوزه بازرسی و نظارت سامانه TTAC برای رهگیریِ اصالت داروها عمل می كند تا بتوانیم از راه آن داروی واقعی را به مصرف كننده اصلی برسانیم و مردم بدانند كه این دارو اصیل هست یا خیر.
وی با اشاره به اینكه مزیت این سامانه این است كه می توانیم از راه مردم در این سامانه گزارش گیری نماییم، اضافه كرد: هر فردی می تواند سامانه را بر روی گوشی موبایل خودش نصب كند و اطلاعات دارو را دریافت كند. حال اگر به هر علتی یك دارو و حتی كل كالاهای سلامت محور با یك باركد مشابه، سه بار چك شوند، به سیستم ما وصل شده و اخطار می دهد. این اتفاق نشان دهنده این است كه تخلفی صورت گرفته؛ چونكه هركد و برچسب مختص یك كالا بوده و طبیعتا هم باید یكبار و از جانب یك مصرف كننده چك شود.
ماجرای ۵۰ شركتی كه باركدهای پرتكرار داشتند
اسلامی تبار افزود: امسال بالغ بر ۵۰ شركتِ واردكننده كالاهای سلامت محور باركدهای پرتكرار داشتند كه به صورت رسمی آنها را خواستیم و پرسیدیم كه به چه دلیل لیبل های شما پرتكرار شده اند. ازاین رو اگر تخلفی از جانب شركت های رسمی صورت گیرد، یعنی بیشتر از میزانی كه به ما اعلام نموده اند، دارو یا كالای سلامت محور وارد كرده باشند، در صورتیكه در سامانه ما سه بار یا بیشتر، چك شود، از این طریق می توانیم آنها را كشف نماییم. چونكه وقتی شركتی به سازمان غذا و دارو اعلام واردات می كند، میزان دقیق وارداتش را به ما اعلام می كند و ما بر مبنای آن تعداد، برچسب اصالت و لیلبل ایجاد می نماییم. حال اگر یك لیلبل پرتكرار شود، نشانه این است كه چند بار و در چند كالا از آن استفاده شده است.
كشف ۷۰۰ كالا با یك تخلف مشابه
وی با اشاره به اینكه هم اكنون شركت هایی داریم كه بالغ بر ۷۰۰ كالا با لیبل پرتكرار داشتند، اظهار داشت: از این شركت ها دعوت كرده ایم و اگر پاسخ منطقی نداشته باشند، بلافاصله به مراجع قضایی ارجاع می شوند و باید پاسخگو باشند. اگر لیبل كالایی چند بار از راه سامانه ما چك شود، به این مفهوم است كه در لیبل گذاری تخلف شده و از یك لیبل برای چندین كالا استفاده شده است. بر این اساس شركت واردكننده، واردات تعداد خاصی كالا را به ما اعلام نموده، اما چند برابر آنرا وارد كرده است. بعنوان مثال شركتی به ما اعلام نموده كه ۱۰۰۰ قلم دارو را وارد می نماید. برای ما مشخص است كه این ۱۰۰۰ قلم در كجا پخش شده است. پس چطور این دارو در بازار آزاد هم با لیبل یكسان وجود دارد؟. این مورد نشان داده است كه تخلف انجام شده است.
اسلامی تبار افزود: البته این تخلف كه بر مبنای آن تعداد بیشتری دارو وارد می شود، دو حالت دارد؛ در یك حالت امكان دارد كه این اقلام از جانب خود شركت وارد شده باشند كه در این صورت از راه لیبل و برچسب برای ما مشخص می شود. در این صورت دارو اصیل است، اما به هر علتی ورود آنرا به ما گزارش نداده بودند كه تخلف به حساب می آید. دومین حالت این است كه فرد دیگری این برچسب را جعل می كند. بعنوان مثال فرض كنید كه یك لیبل مشابه در داروخانه های چند استان دیده شده، ما بلافاصله از داروخانه فاكتور می خواهیم كه این دارو را از كجا و چگونه خریداری نموده است. در آنجا مشخص می شود كه این دارو واردات شركت رسمی هست یا خیر.
مدیركل دفتر حقوقی، بازرسی و پاسخگویی به شكایات سازمان غذا و دارو با اشاره به اینكه در این زمینه در سال ۱۳۹۸ و تا این مقطع زمانی، بالغ بر ۱۰۰ شركت را در حوزه كالاهای سلامت محور تحت پیگرد قرار داده ایم، اظهار نمود: بر این اساس به نظر می آید كه این ۱۰۰ شركت بیشتر از اقلامی كه به ما اعلام نموده اند، واردات انجام داده اند كه البته در حال پیگیری و بررسی این مورد هستیم.
شكایت از پیامك های تقلبیِ تبلیغاتی در دادسرای جرایم یارانه ای و پزشكی
وی افزود: دومین مبحث مربوط به پیامك های تقلبی است. در شش ماهه اخیر ۱۹۱ شكایت را برای پیامك های تقلبی كه به افراد رسیده است، به دادسرای ناحیه ۳۱ جرائم كامپیوتری و ناحیه ۲۶ دادسرای جرائم پزشكی طرح كرده ایم كه پرونده هایشان تشكیل شده و به دادگاه رسیده اند. این پیامك ها حامل تبلیغات غیرواقعی بوده است. تبلیغ و فروش دارو در فضای مجازی غیرقانونی می باشد و از نظر ما هر تبلیغی كه برای دارو صورت گیرد، تخلف است و ما این موارد را تحت پیگرد قرار می دهیم؛ چه شركت هایی كه پیامك های تقلبی ارسال می كنند و چه آن هایی كه برچسب تقلبی یا پرتكرار در بازار داشته اند هم تحت پیگرد قرار می گیرند.
بازدید بیشتر از ۵۰۰۰ داروخانه در تهران
اسلامی تبار تصریح كرد: در حوزه نظارت بر داروخانه ها بازرسان مان در سطح كشور نظارت ها را انجام می دهند و در نتیجه به صورت حضوری مستندات، فاكتورها و اصالت داروها را بررسی می كنند و همینطور بررسی می كنند كه آیا این داروها از راه پخش رسمی خریداری شده اند یا خیر. در تهران در پنج ماهه اول سال ۱۳۹۸، ۴۷۴ بازدید از داروخانه های بیمارستانی داشته ایم و به صورت كلی در حوزه دارو، فرآورده هی طبیعی، سنتی و مكمل ۸۰۳ بازدید داشتیم. در عین حال ۹۷۵ مورد بازدید از حوزه های آرایشی-بهداشتی، ۷۷ مورد بازدید از تجهیزات و ملزومات پزشكی و در كل داروخانه ها شامل بیمارستانی و شهری هم ۵ هزار و ۷۳۲ مورد بازدید داشته ایم. از كل این بازدیدها ۷۶ پرونده تخلف تشكیل شده و به دادگاه معرفی شده است.
چرا برخی داروها در داروخانه ها كمیابند، اما در بازار آزاد فراوان؟
وی در پاسخ به اینكه چرا برخی داروها در داروخانه ها كمیابند، اما در بازار آزاد به وفور دیده می شوند، اظهار داشت: گاهی اوقات در این زمینه خَلط بحث اتفاق می افتد. بالاخره ما در كشور وارد فاز تولید داخلی شده ایم و تصمیم گرفتیم كه خودمان دارو را تولید نماییم و این افتخار را داریم كه جزو هفت یا هشت كشور دنیا در زمینه تولید دارو باشیم. مردم باید توجه نمایند كه ما باید از كالای ایرانی حمایت كنیم؛ همچون داروی ایرانی كه هم كیفیت مناسبی دارد و هم اثرگذار است. ازاین رو هم بنا به فرمایش مقام معظم رهبری و هم تاكید وزیر بهداشت، وظیفه ما این است كه از داروهای داخلی حمایت نماییم. داروخانه ها هم بیشتر داروهای ایرانی می فروشند. البته بحث داروهای خاص كه برای بیماران خاص استفاده می شوند، جدا است.
داروی سوییسیِ ساخت ایران در ناصرخسرو!
اسلامی تبار افزود: البته بعضی از پزشكان ما كم لطفی می كنند و داروهای خارجی را نسخه می كنند كه باید به صورت چمدانی یا شخصی وارد كشور شوند. حال بیمار برای تهیه این داروها به داروخانه می رود، اما داروخانه آنها را ندارد و در نتیجه در بازار به دنبال دارو می گردد. باید توجه كرد كه این داروها دو نوع هستند؛ یا به صورت قاچاق چمدانی یا دستی وارد كشور شده اند و مورد تایید ما نیستند. چونكه چرخه مربوط در حمل و نقل آنها شامل گرما و سرما، در معرض نور نبودن و... رعایت نشده و از نظر ما مورد اعتماد نیستند. نوع دوم این داروها كه بدتر از قاچاق به حساب می آید، داروهای تقلبی است. ما طی كشفیات مان از بازار، داروهایی را كشف كرده ایم كه تقلبی هستند. بعنوان مثال دارو را با نام داروی سوییسی می فروشند، اما در خود تهران و به صورتی زیرزمینی تولید شده است. این داروها نه تنها مفید نیستند، بلكه می توانند بسیار هم مضر باشند. سفارش ما به مردم این است كه حتما داروهای مورد نیازشان را از داروخانه ها تهیه كنند. دارویی كه در داروخانه ها موجود است، اصالت دارد و عموما هم تولید داخل هستند. چند درصدی كه كمبود داریم هم در داروخانه های مُعینی كه مورد اعتماد سازمان غذا و دارو هستند، وجود دارد.
وی اضافه كرد: برخی داروها مختص بیماران خاص هستند كه عموما در داروخانه های معین قرار دارند و افراد می توانند از آنها داروهایشان را دریافت نمایند. خود داروخانه ها هم اگر دارویی را نداشته باشند، بیمار را به سمت داروخانه معین راهنمایی می كنند. ازاین رو داروهایی كه در داروخانه ها كمیابند، اما در بازار آزاد به وفور دیده می شوند، یا داروهای وارداتی هستند كه مشابه تولید داخلی شان در كشور وجود دارد، واردات رسمی شان ممنوع شده و به صورت قاچاق چمدانی وارد كشور می شوند و یا به صورت تقلبی در داخل ساخته شده و یا به صورت تقلبی در كشورهای اطراف مانند پاكستان ساخته شده و وارد كشور می شوند. دارویی كه به صورت تك نسخه ای باشند، به آن شكل نداریم. بخصوص در سال ۱۳۹۸ پزشكان را از راه معاونت های درمان و سازمان نظام پزشكی مكلف كرده ایم كه داروهای موجود در بازار و بیشتر داروهای داخلی را نسخه كنند.
مدیركل دفتر حقوقی، بازرسی و پاسخگویی به شكایات سازمان غذا و دارو با اشاره به اینكه داروی ایرانی با كیفیت است و ما در این زمینه مدعی هستیم، اظهار داشت: ما خودمان برای خانواده خودمان هم از داروهای ایرانی استفاده می نماییم.
بازدید ماهیانه از ناصرخسروجُرمی به نام اختلال در نظام توزیع دارو
اسلامی تبار درباره اختلال برخی شركت های رسمی واردكننده دارو در بازار دارویی كشور و داغ كردن بازارهای غیررسمی چون ناصرخسرو، اظهار نمود: بر مبنای وظیفه ای كه در سازمان غذا و دارو و سه دانشگاه علوم پزشكی تهران، ایران و شهید بهشتی داریم، به صورت میانگین ماهی یكبار گشت هایی را در بازار ناصرخسرو با هماهنگی دستگاه های نظارتی مانند نیروی انتظامی، سازان پشتیبانی از مصرف كننده و... داریم. ما معتقدیم كه شركت رسمی نمی تواند وارداتی را انجام دهد و سپس آنرا در ناصرخسرو بفروشد. چونكه تعداد واردات مشخص است و در سامانه های ما ثبت شده است و اگر بیشتر از میزان اعلام شده، واردات انجام دهد، بر مبنای لیبل هایی كه پیش تر توضیح دادم، مشخص می شود. واردكننده موظف است دارویش را پس از واردات به شركت پخش تحویل دهد و شركت پخش هم این دارو را به داروخانه ها تحویل می دهد. حال اگر به هر علت شركتی شامل واردكننده یا توزیع كننده چنین اقدامی را انجام دهد، بعنوان اختلال در نظام توزیع دارو به حساب می آید و تعزیرات حكومتی برای این تخلف، قانون دارد كه بر مبنای سطح و میزان تخلف متخلف یا به تعزیرات حكومتی و یا به دادسرای ویژه جرائم پزشكی معرفی شده و با آنها برخورد می شود.
معرفی ۲ شركت مُخِل در نظام توزیع دارو به دادستانی
وی اضافه كرد: در این زمینه چندین گزارش تخلف داشته ایم. بعنوان مثال در یك ماه اخیر دو شركت داشتیم كه این تخلف را انجام داده بودند كه با دستور آقای وزیر مورد پیگیری قرار|گرفت و آنها را به دادستانی كل كشور، معرفی كردیم و در حال پیگیری است. ازاین رو ما به دقت رصد می نماییم و این دو شركت متخلف را هم در گمرك شناسایی كردیم. ما واردات دارو را از مبادی ورودی چك می نماییم تا زماینكه توزیع شود و به دست مصرف كننده برسد. مواردی هم داشتیم كه داروها را در بازار وارد كرده بودند، اما آنها را شناسایی كردیم. البته باید توجه كرد كه شركت های معتبری كه به صورت میلیون دلاری كار می كنند، اعتبارشان را با این اقدامات خراب نمی كنند و چنین تخلفاتی از جانب شركت ها، بسیار اندك است.
داروهای ناصرخسرو چگونه تامین می شوند؟
اسلامی تبار تصریح كرد: بررسی های ما نشان داده است كه بالای ۹۰ درصد داروهایی كه در بازار آزاد هستند یا به صورت قاچاق توسط افراد وارد شده اند و یا تقلبی اند. ازاین رو داروهای بازار ناصرخسرو عموما از دو روش تامین می شوند؛ یا قاچاق كه البته به صورت سازمان یافته نبوده و به صورت چمدانی از جانب افراد انجام می شود و یا تقلبی ساخته می شوند. در عین حال در مواردی هم می بینیم كه بیماری دارویش را از داروخانه می گیرد و به هر علتی خودش دارویش را در بازار آزاد می فروشد كه البته این مبادرت به صورت نادر انجام می شود. در عین حال گاهی هم بیماری فوت می كند و یا دیگر از داروهایش استفاده نمی كند كه در این موارد هم در درصدهای كم دیده شده كه داروهایشان را در بازار آزاد می فروشند. ازاین رو قسمتی از داروهای ناصرخسرو هم می توانند داروهایی باشند كه رسما از داروخانه خریداری شده اند و بعدا به هر علتی از جانب بیمار یا خانواده اش در ناصرخسرو به فروش رسیده اند كه البته باز هم تاكید می كنم كه درصدش كم است.
انحصار دارو در داروخانه؛ آری یا خیر؟
وی با اشاره به اینكه در حوزه دارو به صورت میانگین ۱۰ درصد از موارد بازرسی هایمان منجر به كشف كالای قاچاق و یا كالایی كه به هر علتی ثبت نشده است، می شود كه بیشتر آنها را بررسی می نماییم، در عین حال درباره امكان انحصار یك دارو در داروخانه ای خاص، اظهار داشت: بله، اما به این صورت كه سازمان غذا و دارو برخی داروخانه ها را بعنوان داروخانه معین برگزیده و به جهت اینكه در حوزه برخی داروهایی كه مورد نیاز مردم هستند، كمبود كاذب در بازار ایجاد نشود، این داروها را در داروخانه های معین توزیع می نماییم كه مردم بتوانند آنها را تهیه كنند. مردم می توانند با تماس با سامانه ۱۹۰ داروی مورد نیازشان را اعلام كنند تا به آنها گفته شود كه این دارو در كدام داروخانه وجود دارد. ازاین رو انحصار اینچنینی با نظارت سازمان غذا و دارو وجود دارد تا مردم به زحمت نیفتند و بتوانند راحت تر دارویشان را تهیه كنند.
پلمب ۳ داروخانه انحصارگر
اسلامی تبار تصریح كرد: البته نمی توان اظهار داشت كه در این زمینه هیچ تخلفی وجود ندارد، بلكه امكان دارد در مواردی تخلف شود، اما بسیار محدود است و ما به صورت نادر داروخانه هایی را پیدا كرده ایم كه شبكه ای را درست كنند و بخواهند انحصار داروی خاصی را به دست آورند. به هر حال در راس داروخانه یك پزشك داروساز قرار دارد. داروخانه یك سیستم رسمی است كه كاملا رصد می شود و تمام داروها با فاكتور رسمی وارد می شوند و فروشش باید در سیستم های كامپیوتری ثبت گردد. بنابراین چنین تخلفی خیلی زیاد نیست. درباره داروخانه ها هم تخلفات اندك اینچنینی داشته ایم كه در پنج ماهه اول سال سه مورد داروخانه داشتیم كه چنین تخلفی را انجام داده بودند كه پلمب شدند و در مراجع قضایی با آنها برخورد می شود.
اسلامی تبار اضافه كرد: عموما داروهایی كه مورد استفاده بیماران صعب العلاج و سخت درمان هستند و داروهایشان خاص است، گاهی در بازار گرفتار كمبود می شوند. بنابراین هم هست كه داروخانه های معین را انتخاب كردیم تا از این طریق داروهایشان را تامین نماییم. در عین حال در بحث مكمل ها هم گاهی این مشكلات به وجود می آید. داروها هم داروهای گران قیمتی هستند كه امكان دارد گرفتار كمبود شوند كه با راهكار داروخانه های معین این مشكل كمتر می شود. درعین حال ما باید وارد راهكار الكترونیك شویم. بعنوان مثال در بیماران هموفیلی و تالاسمی این اقدام را انجام داده ایم كه پرونده الكترونیك دارند، این بیماران در كشور رصد می شوند و دریافت داروهایشان در سیستم الكترونیك ثبت می شود. ازاین رو اگر بتوانیم برای بیماران پرونده الكترونیك داشته باشیم و از طرفی هم نسخه الكترونیكی داشته و نسخه پیچی هم از جانب داروخانه ها به صورت االكترونیك صورت گیرد، می توانیم به كنترل زنجیره دارویی كمك كنیم؛ بخصوص درباره داروهای خاص.
وی تصریح كرد: در عین حال بیشترین تخلفات در داروهایی است كه مخاطبان خاص و نسخه های خاص دارند، اما داروی بیماران خاص را خودمان به صورت نظام مند عرضه می نماییم. ازاین رو بیمارانی كه داروی خارجی خاصی را می خواهند در بازار می گردند.
مدیركل دفتر حقوقی، بازرسی و پاسخگویی به شكایات سازمان غذا و دارو با اشاره به اینكه مردم با داشتن نرم افزار TTAC می توانند این كنترل ها را انجام دهند، اظهار داشت: ممكن نیست كه ما با تعداد محدود بازرسین مان بتوانیم تمام بازار را رصد نماییم. ازاین رو سیستم های الكترونیك به كمك آمده اند و هر كسی می تواند بازرس ما باشد. ما ۱۰۰ هزار شركت در حوزه كالاهای سلامت محور داریم، چگونه می توانیم با تعداد محدود بازرسین آنها را رصد كنیم؟
اسلامی تبار افزود: گاهی هم كالاها به صورت تقلبی تولید می شوند كه آنها را از راه بازرسی در سطح عرضه كشف می نماییم. بعنوان مثال شامپوهای "هِد اند شولدر" را كشف كرده ایم كه در ایران تولید شده، اما به اسم تولید آلمان فروخته می شوند. حتی برچسب هم دارد و ما در بازرسی هایمان این موارد را كشف می نماییم. بنابراین آگاهی مردم می تواند به ما كمك نماید.
مدیركل دفتر حقوقی، بازرسی و پاسخگویی به شكایات سازمان غذا و دارو با اشاره به اینكه صنعت سلامت در كشور ما دومین صنعت به حساب می آید، اظهار داشت: ازاین رو افراد متخلف و متقلب وارد این بازار می شوند. ازاین رو بسیار پیچیده است.
اقدام برای حل معضل دفترچه بیمه های كرایه ای
وی با اشاره به مبحث دفترچه بیمه های كرایه ای هم به ایسنا، اظهار داشت: در این زمینه بین سازمان غذا و دارو، معاونت درمان وزارت بهداشت، سازمان های بیمه گر و انجمن های صنفی یك همكاری دارد اتفاق می افتد كه همان بحث الكترونیك كردن سلامت است. یك وجه این مورد نسخه نویسی الكترونیك است كه در حوزه تالاسمی و هموفیلی انجام شده است و كاملا داروهایشان را رصد می نماییم و در نظر داریم كار را در حوزه همه بیماران خاص گسترش دهیم. برنامه ما این است كه با اولویت بیماران خاص و سرطانی ها، از راه داروخانه های معین این اقدام را پیش بریم. در این صورت پزشك نسخه الكترونیك می نویسد و نسخه آنلاین به داروخانه می رسد. در این صورت دیگر احتیاج به دفترچه یا برگه ای وجود ندارد. داروخانه هم نسخه را می پیچد و به بیمار می دهد.
بیمه ها دفترچه ها را هوشمند كنندسامانه های توزیع، انبارداری و حمل دارو در مرحله تكمیل
مدیركل دفتر حقوقی، بازرسی و پاسخگویی به شكایات سازمان غذا و دارو در انتها اظهار داشت: ما سفارش می نماییم كه سازمان های بیمه گر در حوزه ایجاد دفترچه های هوشمند سریع تر عمل كنند و برای بیماران پرونده های الكترونیك ایجاد كنند. ما هم اقدام جدیدی را در حال انجام داریم كه بر مبنای آن سامانه توزیع، سامانه انبارها و سامانه حمل و نقل دارو را ایجاد نماییم و در حال تكمیل این سامانه ها هستیم. از آغاز امسال در این زمینه تكلیف قانونی داریم و بر مبنای تبصره چهار ماده ۱۸ قانون مبارزه با كالای قاچاق سال ۱۳۹۲، باید این اقدام را انجام دهیم تا زنجیره تامین را از زمان ورود تا عرضه پوشش دهیم كه تا آخر سال تكمیل خواهند شد. همینطور گشت های مشتركی را با كمك نیروی انتظامی و سازمان پشتیبانی از مصرف كننده در سطح عرضه دارو خواهیم داشت تا داروهای قاچاق و تقلبی كمتر شود.
وی در انتها صحبت هایش تصریح كرد: به مردم سفارش می كنم كه نیازهای دارویی شان را از راه داروخانه ها رفع كنند. چونكه از نظر ما دارویی كه در بازار آزاد است به مردم صدمه می زند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب